ProMemorie: Amphicar (1961)

Voor zover de documentatie reikt ontstond het idee van een voertuig die zich zowel over land als water kon verplaatsen eind 17de eeuw. Daarbij wordt een tweetal namen genoemd, namelijk Raimondo di Sangro, een adellijke Italiaan met een voorliefde voor fantasierijke creaties, en een ene Sir Samual Bentham, een gerespecteerd werktuigbouwkundige en scheepsarchitect uit Engeland. Beide heren hebben zo hun stempel op de geschiedenis gedrukt, maar het was de Amerikaan Oliver Evans die wordt gezien als de vader van het eerste amfibievoertuig (1804). Bedoeld voor het verrichten van baggerwerkzaamheden werd deze zogenoemde "Oruktor Amphibolos" aangedreven door stoom, een veel gebruikte ‘brandstof’ in die tijd.

Geobsedeerd
Ruim een eeuw later, op 19 juli 1908 om precies te zijn, werd de Duitser Hans Trippel geboren. Trippel, onder andere bekend als de bedenker van de deurconstructie van de Mercedes 300 SL “Gullwing”, was helemaal verknocht aan het ontwerpen van het perfecte amfibievoertuig. Begin jaren ’30 richtte Trippel een bedrijfje op om zich de techniek achter het amfibievoertuig meester te maken en zich te storten op zijn droom. Al snel rolden er enkele ontwerpen van zijn hand van de band. Van alle bekende amfibievoertuigen was negentig procent bestemd voor militaire doeleinden, zo ook de befaamde Volkswagen Schwimmwagen waar Trippel de drijvende kracht achter was. In 1950 kreeg Trippel de opdracht van Amphicar Corporation om een soortgelijk voertuig voor de Amerikaanse markt te ontwikkelen. Hierop volgend werd in 1959 tijdens de Autosalon van Parijs de “Alligator” als concept gepresenteerd. Op basis hiervan lanceerde Trippel twee jaar later de Amphicar, zijn bekendste creatie en tevens het enige civiele amfibievoertuig in serieproductie. De productie ervan vond plaats tussen 1962 en 1968 in West-Berlijn en werd (grotendeels) verzorgd door Amphicar Vertriebsgesellschaft GmbH, onderdeel van het tot 1971 geheten Deutsche Waggon- und Maschinenfabriken (DWM).

Ter land, ter zee en…
De Amphicar maakte gebruik van een 4-cilinder benzinemotor met een totaal slagvolume van 1.147 cc afkomstig uit de Triumph Herald. Met een dichtgeknepen en enigszins scheefkijkend oog leken de auto’s zelfs op elkaar. Het achterin gelegen machinetje leverde zo’n 39 pk en was gekoppeld aan een gesynchroniseerde handgeschakelde 4-bak. Een tweede versnellingsbak dreef de schroeven aan tijdens de vaarmomenten. Weliswaar kwam de Amphicar met geen mogelijkheid zelfstandig van de grond, maar met die spitse neus en de typische vliegtuigvinnen achterop - een ontwerpstijl bij auto’s in die tijd - was de creatie van Trippel in dit opzicht een voertuig waarop het predicaat ´Ter land, ter zee en in de lucht´ van toepassing was.

Kopje onder
De Amphicar is heden één van de meest merkwaardige en gezochte klassiekers. Medio jaren ’60 lieten ze het amfibievoertuig daarentegen liever links liggen. Dit kwam niet door het ontwerp en zijn kunnen, want in dat opzicht mag de Amphicar best een meesterwerk genoemd worden. Nee, de auto annex boot ging voornamelijk ten onder aan de slechte bouwkwaliteit en de hoge mate van storingsgevoeligheid en onderhoudskosten. DWM deed er alles aan om de problemen tot een minimum te beperken. Tevergeefs, want aan het einde van 1968 ging de Amphicar dan toch kopje onder. Totaal zijn er zo’n 3.800 exemplaren gebouwd, waarvan er meer dan driekwart zijn geëxporteerd naar Amerika.