Deze autofoto's zijn nep, maar zijn niet met AI gemaakt
Ruud van Vught heeft een autohobby. Maar niet een doorsnee liefhebberij. Hij fotografeert modelauto’s in een dusdanige realistische setting dat je nauwelijks nog kan zien dat het hier niet om echte automobielen gaat.
"Ik begon ermee toen ik een modelletje van een VW-busje cadeau kreeg", vertelt Ruud van Vught. "Toen bedacht ik ineens: hoe zou het zijn om eens een foto te nemen waarop het lijkt alsof het een echte VW T1-bus is. Maar op die foto zag je overduidelijk dat het een modelautootje was. De duidelijk herkenbare grassprieten komen wel tot de dakreling van het busje. Toen begon het te kriebelen. Vanaf toen wilde ik het veel beter doen. Zo steek ik nou eenmaal in elkaar."
“Met een fotobewerkingsprogramma en AI zou dat een fluitje van een cent zijn natuurlijk, maar dat doe ik niet.”
Bespaar nu tijdelijk tot 60 euro per jaar!
Zonder photoshop of AI
Van Vught bouwt zelf de realistische decors voor zijn foto’s waar zijn modelauto’s de hoofdrol in spelen. Of hij maakt heel listig gebruik van de werkelijkheid. Photoshoppen of gebruik maken van AI is eigenlijk uit den boze, al kan een klein beetje nabewerking niet altijd worden vermeden. “Ik ben leidinggevende bij Siemens en ook mijn persoonlijke hobby pak ik aan op een soort van rationele en projectmatige basis", zegt Ruud.
"Elke foto zie ik namelijk als een proces dat stapsgewijs moet verlopen. Het begint bij het ontwikkelen van een idee. Dat is het creatieve gedeelte waarin nog van alles mogelijk is. Soms krijg ik een idee tijdens het uitoefenen van mijn andere hobby, mountainbiken. Dan kom ik in de herfst bijvoorbeeld op een bospaadje vol met dorre bladeren die zo mooi omhoog dwarrelen als ik daar doorheen jaag op mijn fiets. Dat is inspiratie.
"Vervolgens wil ik uitvinden of ik op een foto hetzelfde effect kan bereiken, maar dan met een modelauto in de hoofdrol. Als ik ‘s zomers over een stoffig zandpad fiets, zie ik voor mijn geestesoog een rallyauto die in volle vaart los van de grond komt met een stofwolk van losgewoeld zand aan de achterkant. Dan volgt daarna stap 2 in het proces; bedenken hoe ik dat technisch precies voor elkaar ga krijgen. Dat is misschien wel de kern van mijn hobby. Met een fotobewerkingsprogramma en AI zou dat een fluitje van een cent zijn natuurlijk, maar dat doe ik niet."
Zelf een modelauto kopen
"Soms moet ik de auto die ik geschikt acht voor mijn idee zelfs nog aanschaffen. Ik koop bijna altijd schaal 1 op 18. En dan een heel goede graag, met veel details, zodat ik op de foto een niet van echt te onderscheiden resultaat kan bereiken. Het is maar goed dat ik niet elke dag een nieuw project kan afronden, want die schaalmodellen kosten al snel tussen de 100 en 250 euro. Als ik kies voor een realistische achtergrond, moet ik voor de foto mijn voorgrond zelf in elkaar knutselen.
Een modelauto op een ondergrond van echt asfalt verraadt zichzelf namelijk meteen. En wat ik dan in mijn schuurtje in elkaar frutsel, moet naadloos aansluiten bij die uitgekozen achtergrond. Dus als ik gras en bomen op de achtergrond heb, moet ik nepgras hebben op de voorgrond. In dezelfde kleur, maar niet in dezelfde maat. Dat gras moet in principe ook schaal 1 op 18.
"Vroeger bouwden mensen op hun zolder een hele omgeving voor hun elektrische treintjes van Märklin. Compleet met tunnels, stationnetjes, bungalows, rotspartijtjes en grasvelden. Zo doe ik dat eigenlijk ook. En ik heb een aantal houten platen met verschillende soorten wegdek erop aangebracht. Van asfalt tot steentjes of kasseien. Maar ook van circuits, compleet met vangrails en reclameborden. Ik maak drie soorten foto’s.
Drie categorieën
De eerste categorie betreft racefoto’s, denk daarbij aan Formule 1-achtige plaatjes. Daarvoor heb ik eens contact opgenomen met het circuit van Zandvoort. Daar mocht ik toen een hele middag foto’s maken in de Arie Luyendijkbocht. Het is een kombocht, dus dat betekent dat ik mijn stellage met mijn plaat asfalt en mijn modelraceauto heel precies in de juiste hoek moet plaatsen om mijn eigen voorgrond en de bestaande achtergrond te laten kloppen.
"De tweede categorie is de rallysport. Die is van zichzelf al fotogeniek en om dat te benaderen met mijn hobby is helemáál een uitdaging voor mij. Hoe krijg ik bijvoorbeeld het typerende opstuivende zand van spinnende wielen op mijn foto? Eén antwoord dat ik vond was om een elektrische gootsteenontstopper te gebruiken. Met dat apparaatje kun je met wat luchtdruk een verstopte afvoer doorblazen. Maar als je er heel fijn zand in doet, kun je dat gewenste stofwolk-effect er ook heel goed mee suggereren. Dan moet je natuurlijk precies op het juiste moment afdrukken, dat wel.
"De auto in het dagelijks verkeer vormt de derde categorie. Ik vind het gewoon leuk om bijvoorbeeld een Range Rover Evoque uit een parkeergarage op Schiphol te laten rijden."
Weinig vakbroeders
"Als ik mijn idee heb uitgewerkt, volgt het fotograferen zelf. Dat is ook nog een kunst op zich. Ik zou wel eens met een professionele fotograaf van gedachten willen wisselen over scherpte-diepte, licht en de juiste lenzen. Omdat ik werk met modelautootjes, ben ik met mijn fototoestel altijd ingezoomd. Dat betekent dat mijn achtergrond bijna altijd vaag is.
Een ander probleem is soms hoe ik de suggestie van snelheid voor elkaar moet krijgen. Elke stap in het proces heeft dus een aantal eigen problemen die moeten worden opgelost. Dat is voor mij ook het leuke aan de hobby; problemen creëren en die vervolgens oplossen. Lekker puzzelen. Soms duurt het hele proces van bedenken, knutselen, fotograferen enkele vakantiedagen maar soms ook wel drie maanden.”
Voor bijna elke hobby is in ons land wel een vereniging of een club opgericht, maar voor deze tak van sport bestaat er helemaal niets. Er is zelfs geen competitie of iets dergelijks waar hobbyisten aan mee kunnen doen. Terwijl er online wel degelijk vakbroeders van Ruud van Vught zijn te vinden die zich laten zien. Zowel uit ons eigen land als uit het buitenland.
Ruud van Vught: “Ik had een keer een kleine standruimte gehuurd op een autobeurs. Daar kwam iemand langs met min of meer dezelfde liefhebberij. Die sprak mij aan met de zin: 'Ik ken uw werk!' Dat vond ik wel bijzonder, de term ‘uw werk’. Dat klinkt alsof mijn foto’s als een soort kunst worden beschouwd. Deze meneer fotografeerde ook modelauto’s, maar dan alleen in een studio-omgeving.
Hij wil graag een boek schrijven over onze hobby en met hem heb ik afgesproken om eens van gedachten te wisselen om samen iets te maken. Een boek of iets anders. Ik ben wel benieuwd naar dat gesprek. Ik doe dit namelijk pas een jaar of drie. Er zijn waarschijnlijk best mensen te vinden met veel meer ervaring dan ik."
Enkele eindproducten met hun making-of foto
Alles voor de illusie
Op zijn website (ruudvanvught.jouwweb.nl) valt het portfolio van Ruud van Vught te bewonderen. Opvallend daarbij is dat naast elke foto een making-of foto is geplaatst waarop de bezoeker kan zien hoe de soms bedrieglijk echte foto werd geschoten. Het feit dat de foto’s niet echt zijn, krijgt daardoor een extra nadruk.
Het lijkt een beetje op een site met goocheltrucs waarbij de truc onmiddellijk wordt uitgelegd. Ruud van Vught: “Ja, maar het draait juist om de illusie bij deze hobby. Hoe kun je met een hoop gefröbel en creatieve ideetjes de realiteit zoveel mogelijk benaderen? Dát moet je laten zien!"
Ik moet onmiddellijk denken aan een discutabele toepassing voor ons eigen autoblad. Stel dat we slechts een paar uur de gelegenheid krijgen om een heel bijzondere auto te fotograferen. Een zeldzame klassieker of extreem dure sportwagen. Helaas, de foto’s van de achterkant blijken een dag later mislukt. De auto is daarna niet meer beschikbaar dus zit de complete redactie met de handen in het haar. We hebben wel een modelauto tot onze beschikking. Is dit dan de redding?
Ik zou tegenstemmen. Maar ik ga hoofdredacteur Jaap Peters wel vragen of we ergens dit jaar een keer een nepfoto van Ruud van Vught mogen plaatsen zonder te melden dat het hierbij om een schaalmodel gaat. Daarna turven we het aantal brieven of mails van lezers die het in de gaten hadden. Onder die scherpe lezers verloten we dan de modelauto. Als Van Vught zich echt uitslooft, gaan er dat niet veel zijn, schat ik in ...
Bespaar nu tijdelijk tot 60 euro per jaar!
