Toyota's zuinig? Die van Roel doet 1 op 6!

We vragen Roel of hij voor de dynamische foto’s bij dit artikel even heen en weer wil rijden over het strand van Experience Island. “Het hoeft niet heel snel, hoor”, roept de fotograaf hem nog na. Maar het lijkt of de ingetogen Roel een adrenalineshot krijgt zodra hij achter het stuur van zijn Toyota FJ Cruiser plaatsneemt.

Veel harder dan de bedoeling is, ramt hij door zand, gras en plassen. Het scheelt weinig of Roel verandert de fotograaf en zijn camera in een kersverse zandduin. Wanneer we klaar zijn en iedereen de kluiten uit zijn ogen en oren heeft gewreven, stapt Roel uit met een grijns van oor tot oor: “O jee, nu is-ie alwéér vies!”

Tip

Autoverzekering met scherpe premie

Een scherpe premie, afgestemd op wat jij verzekert.
Verzeker je auto via Rabobank.

Meer informatie

Ook zo'n Toyota-fan? Met onze nieuwsbrief mis je geen enkel nieuwtje over je favoriete merk.

Het wilde retrobroertje van de Land Cruiser

Heb jij nog nooit van de Toyota FJ Cruiser gehoord? We nemen het je niet kwalijk. Ook Roel kende de auto niet voordat hij hem vier jaar geleden aanschafte. Het wilde retrobroertje van de ‘gewone’ Toyota Land ­Cruiser is dan ook nooit via de officiële kanalen naar Europa gekomen. Daardoor is het hier een zeldzame verschijning. Er staan ruim 200 met een Nederlands kenteken geregistreerd, oftewel ongeveer één duizendste deel van de totale FJ-productie.

Geïnspireerd op klassieke terreinwagen

De Toyota FJ Cruiser werd in 2003 voor het eerst getoond als studiemodel op de North ­American Auto Show in Detroit. Het idee om de de FJ Cruiser te gaan bouwen, was echter al veel eerder opgeborreld. Toyota Japan had de Land Cruiser FJ40, die nog heel dicht bij het oermodel stond, al in 1984 uit productie genomen. Maar in Brazilië werd-ie als Toyota Bandeirante nog tot 2001 voor de lokale markt doorgebouwd. Daarnaast bestond er een bloedlijn van een moderne Toyota Land Cruiser, die in de loop der jaren alsmaar luxer, groter en comfortabeler was geworden.

Iconisch vlaggenschip

Halverwege de jaren 90 kreeg Toyota’s productplanner David Danzer het idee om een moderne, maar wat ruigere terrein­wagen te bouwen. Die auto moest dichter bij het origineel staan dan de tot SUV’s ­uitgegroeide Land Cruisers. Vicepresident Yoshi Inabi zag dit wel zitten en samen met Akio Toyoda himself, ging Danzer aan het werk. Met als eerste resultaat de fel Voodoo Blue gespoten FJ Cruiser Concept van 21 jaar­­ ­geleden. Likkebaardend over het retro­design, zag de pers de auto als iconisch ­vlaggenschip voor Toyota en ook het publiek was enthousiast.

Toyota FJ Cruiser staat dicht bij studiemodel

Na alle positieve reacties, lag het voor de hand dat Toyota de FJ Cruiser in serie ging bouwen, maar het publieksdebuut van het seriemodel liet nog tot 2005 op zich wachten. Bij de presentatie op de Chicago Auto Show in 2005, bleek de buitenkant vrijwel ongewijzigd. Karakteristieke trekjes als het witte dak, de ronde koplampen en de kenmerkende grille-omlijsting waren allemaal bewaard gebleven. 

Evenals de rechtopstaande voorruit en de achterste zijruiten die de hoek om gaan. Grappig genoeg heeft de allernieuwste Land Cruiser ook weer ronde koplampen en een wit dak gekregen.

Lees ook Toyota Land Cruiser: beste reden om weer diesel te rijden (wees er snel bij voor die ronde koplampen)

Om de auto betaalbaar te houden, had Toyota het interieur van de FJ Cruiser wel sterk vereenvoudigd. Unieke gadgets zoals de ­versnellingspook die ook als schopsteel diende en de uitneembare interieurverlichting die je als zaklamp kon gebruiken, waren geschrapt. Sommige designgrapjes bleven wel beschikbaar als opties.

Serieuze terreinwagen

Het onderstel van de FJ Cruiser maakt duidelijk dat Toyota de auto serieuze terreinambities toedichtte. Hij combineert een separaat stalen chassis met een opvallend hoog geplaatste wielophanging. Dankzij een V6 met een inhoud van vier liter, beschikt de bestuurder – afhankelijk van de motorversie – over 240 tot 280 pk en 366 tot 377 newtonmeter. De meeste FJ’s hebben een vijftrapsautomaat, maar hij is ook geleverd met een manuele zesbak.

Hoewel de Toyota FJ Cruiser openlijk verwijst naar zijn oervader, een terreinbeul van het eerste uur, werd hij ook leverbaar met alleen achterwielaandrijving. Die versie was vooral bedoeld voor de Amerikaanse soccer moms die een regenplas al best eng vonden en de FJ Cruiser alleen gebruikten om de kids door de geasfalteerde buitenwijk naar school te brengen.

Hoeveel FJ Cruisers geproduceerd?

Anders dan hun tegenhangsters in de ­Verenigde Staten, moesten Nederlandse ­hockeymoeders met een voorkeur voor hoge stoere auto’s zich behelpen met Range Rovers en Porsches Cayenne. De Toyota FJ Cruiser was voorbehouden aan de VS, Canada, Australië, Chili, het Midden-­Oosten en de Filippijnen. Hij bleef zestien jaar in productie, maar in die tijd zijn er slechts zo’n 220.000 gebouwd. De paar ­honderd exemplaren die ons land wisten te bereiken, ­kwamen hier via grijze import. Soms als occasion, soms nieuw.

Nieuw in Nederland geleverd

Toen Roels auto zijn ingekorte variant van de oer-­Hollandse ­platen kreeg, was-ie vers van de Japanse band gelopen. Maar op het moment dat de zwarte FJ in 2021 Roels pad kruiste, was-ie al 14 jaar oud. Er stond om­gerekend 175.000 kilometer op de mijlenteller. Was je lang op zoek geweest, Roel? “Niet echt, wel was ik al jaren Toyota-rijder en heb ik mijn hele leven een fascinatie gehad voor terreinrijden. Al had ik daar tot 2020 eigenlijk nooit iets mee gedaan.”

Roels dochter Lotte, die ook aanwezig is, stoot haar vader aan ... “Of ja, één keer, met onze Toyota RAV4, maar dat was eigenlijk per ongeluk. We waren op vakantie in de Franse Alpen, toen we achter een colonne Lelijke Eendjes terechtkwamen. Ze leken allemaal omgebouwd voor terreinrijden en trokken de bergen in. Dat zag er leuk uit en toen zei ik tegen m’n dochter: ‘kom, die rijden we achterna’. Ik verwachtte dat dit geen probleem zou zijn met m’n vierwiel­aangedreven RAV4. Nou, dat heb ik geweten."

Bergbekimmen met een Toyota RAV4

"Het eerste stuk ging nog wel, maar toen de Eend-rijders stopten om midden in een ­weiland te gaan kamperen, moesten we zelfstandig verder. Alleen waren we ver van de bewoonde wereld en ik had geen idee hoe we weer op een verharde weg kwamen.

We volgden braaf Google Maps richting ons vertrekpunt. Alleen werd de aangegeven route steeds steiler en toen we inzoomden, bleek dat we naar een bergtop werden gestuurd. Bovenop moesten we keren, om daarna dezelfde weg terug te rijden. Dat zagen we niet zitten en zijn daarom op goed geluk een zijweggetje ingeslagen. Alleen bleek dat nóg steiler. Kortom: dat werd een erg spannende rit.”

Rationele smoes voor aanschaf irrationele auto

Ook al had de Eendenjacht Roel en Lotte flink wat angstzweet bezorgd, de belevenis plantte ook het zaadje dat Roel op het spoor van de Toyota FJ Cruiser bracht. Al viel hij vooral voor de uitstraling van de auto. Dat Roel als hobby bergbeklimmen heeft, gaf hem wel een extra motief voor de aanschaf ...

Met een echte terreinwagen kon hij immers op de meest onherbergzame plekken komen, om van daaruit de mooiste beklimmingen te ondernemen. Roel mag dan beweren dat hij voorheen geen groot autoliefhebber was, bij de aanschaf van de FJ deed-ie toch feilloos wat alle autogekken doen. Dat wil zeggen: een rationele smoes zoeken voor een irrationele aankoop …

Verliefd op design en V6-geluid FJ Cruiser

Roel: “Hoe ik er precies bij terechtgekomen ben, weet ik niet eens meer, maar toen ik de eerste keer een FJ Cruiser zag staan, was ik meteen verkocht. Vooral het retro­design vind ik mooi, maar ook de power en het geluid van de V6 zijn verslavend.”

“Het is net Sully uit Monsters & Co. Hij brult vervaarlijk, maar blijkt een vriendelijke goedzak.”

Daarin kunnen we een heel eind meegaan; de FJ Cruiser is allesbehalve dertien-in-een-dozijn en hij klinkt geweldig. Hij oogt stoer, maar tegelijkertijd een beetje onhandig. In verhouding tot zijn lengte van 4,67 meter, is de FJ erg breed (1,91 m) en hoog (1,84 m). Doordat de voorruit zo recht en laag is, zijn er drie ruitenwissertjes nodig. De ronde koplampen benadrukken de goeiige uitstraling. Al met al doet-ie ons denken aan de gigantische Sully in de animatiefilm Monsters & Co. Hij brult vervaarlijk, maar blijkt een vriendelijke goedzak.

Schrikbarend benzineverbruik

Roel viel dus als een blok voor zijn huidige auto, maar wist hij wel waaraan hij begon met deze twee ton wegende terreinbeul? “Nee, helemaal niet, haha. Na aanschaf zijn we er meteen mee op vakantie naar Frankrijk gegaan. Dat was leuk, maar onderweg merkte ik dat de versnellingsbak heet werd. Dat kwam doordat ik in de ­bergen met de bak in D op de cruisecontrol reed, terwijl je de automaat dan beter handmatig kunt bedienen, zo kreeg ik als tip.

“We schrokken ons een hoedje van het benzineverbruik ...”

Verder schrokken we ons een hoedje van het verbruik – op benzine reed-ie gemiddeld 1 op 7. Daarom heb ik er snel een gasinstallatie in laten ­zetten. Want ik maak best veel kilo­meters; afgelopen jaar tegen de 30.000. Op lpg is het verbruik 1 op 6, maar het spul is goedkoop en dankzij de grote onderbouwtank is de actieradius redelijk.”

Defect differentieel

Hoewel Toyota’s bekendstaan om hun be­­trouwbaarheid, heeft Roel het differentieel van z’n FJ al moeten laten reviseren – een kostenpost van zo’n 1500 euro. Kan gebeuren, zeker als je de huidige kilometerstand (272.000) en het intensieve terreingebruik van de laatste jaren in aanmerking neemt. Daarnaast is de radiateur vervangen, maar verder zijn Roel grote reparaties bespaard gebleven. De meeste onderdelen zijn goed verkrijgbaar, al moesten de kogellagers voor het differentieel helemaal uit Australië komen. 

Individuele aanpassingen FJ Cruiser

Andere kosten die Roel voor de auto heeft gemaakt, waren zijn eigen keus. Zo heeft hij een set stalen bumpers gemonteerd, handig als je een lier moet gebruiken. Het stalen dakrek heeft hij zelf ontworpen en is ideaal voor de daktent die Roel veel gebruikt. Wat wij een beetje jammer vinden, is dat Roel de metaalkleurige grille-omlijsting zwart heeft gemaakt. Hierdoor verdwijnt naar onze smaak een deel van het karakteristieke smoelwerk.

Anders dan veel andere autoliefhebbers, heeft Roel zijn auto niet ­verlaagd, maar verhoogd – voor meer bodemspeling in het ­terrein. Ook de extra bodembescherming die Roel aanbracht, is afgestemd op onverhard wegdek. Want inmiddels heeft-ie zich van een 4x4-rookie ontwikkeld tot een ervaren offroader.

Offroad-reizen met Land Cruiser-club

“Ik ben meteen bij de Land Cruiser Club gegaan en heb diverse offroad-cursussen gevolgd. Tegenwoordig help ik de club met het plannen en organiseren van ­evenementen en cursussen. Daarnaast ­worden er mooie offroadreizen georganiseerd. Zoals de ongeveer 700 kilometer lange Hannibal Route door de Alpen. 

Er zijn ook reizen naar Marokko geweest – die beslaan al met al zo’n 10.000 kilometer. Wanneer ik met de auto op pad ga, slaap ik meestal in mijn daktent. Voor het gemak heb ik ook een koelkast en een paar ladenblokken ingebouwd. Verder wil ik eigenlijk nog wel een snorkel op de auto. Dan kan ik ook een keertje door een riviertje heen rijden.”

Leuk en aardig Roel, maar je rijdt in Nederland niet elke dag door de dorpsvijver en je zult evenmin de rotstuintjes van de buren omploegen. Hoe doet de auto het op asfalt? “Tja, da’s minder, zeker nu ik op modderbanden rijd. Die maken veel lawaai en het sturen wordt er niet beter op. Maar dat vind ik niet erg, ik ben geen hardrijder.

“Wat zijn de nadelen van de FJ Cruiser, behalve de dorst van een chronische alcoholist?”

Nadelen Toyota FJ Cruiser

Zitten er nog nadelen aan zo’n FJ Cruiser waar potentiële liefhebbers rekening mee moeten houden, buiten het olifantengewicht en de dorst van een chronische alcoholist? Roel lijkt diep te moeten nadenken, maar nu brandt Lotte los: “Die kleine suicide-achterdeurtjes zijn echt mega-onhandig, want je kunt alleen uitstappen als eerst het voor­portier is opengemaakt. En met z’n drietjes achterin zitten is ook geen feest; dan zit je behoorlijk klem. Daarnaast heb je heel weinig zicht naar buiten.”

Maar tijdens stuivende ritten door het zand langs de Frans-Atlantische kust, en op de momenten dat de dikke V6 de auto moeiteloos steile hellingen laat trotseren, verdwijnen dat soort minpuntjes als sneeuw voor de zon. Want ook Lotte heeft de smaak van het offroaden te pakken. Ze kan niet wachten tot ze het roze pasje op zak heeft en ze haar vader af en toe kan aflossen.

Verslaafd aan terreinrijden

De spannendste rit die Roel en zijn dochter met de FJ Cruiser hebben gemaakt, was in de omgeving van het Belgische dorp Bilstain, vlak bij Luik. “Daar ligt een motorcrossterrein met een paar hellingen die zo steil zijn, dat je het wegdek niet meer kunt zien, je rijdt af en toe heel dicht langs een diepe afgrond en er zijn heel veel stenen. Voordat je het weet, rijd je hier schade. Dat geldt natuurlijk ook voor de meest extreme offroad-routes in Marokko of Kroatië. Toch zou ik daar heel graag een keer naartoe gaan.” We horen het al: Roel is net zo verslaafd aan terreinrijden, als zijn FJ aan lpg …