14 weetjes over de benzinemotor waar alleen Mazda nog in gelooft

13 weetjes over de motor waar alleen Mazda nog in gelooft

Eind jaren 60 leek de wankelmotor de motor van de toekomst, maar dat was van korte duur. Alleen Mazda bleef erin geloven … tot 2012, toen de RX-8 verdween. Maar de Mazda MX-30 R-EV laat zien dat de Japanners toch niet van hun geloof zijn gevallen. Alle reden om wat wankel-weetjes op te halen.

1. 'Ottomotor onnodig omslachtig'

Felix Wankel (1902-1988) is pas 17 jaar wanneer hij bedenkt dat de op- en neergaande beweging van zuigers en drijfstangen in een traditionele viertaktmotor - ook wel ottomotor genoemd - onnodig omslachtig is. Vooral omdat die aan de krukas weer moet worden omgezet in een draaiende beweging.

2. Alleen draaien

Een motor die zijn vier werkingsfasen draaiend zou doorlopen, leek Wankel efficiënter. Bovendien zou zo'n motor stukken compacter kunnen zijn en veel minder onderdelen bevatten. Wankel ging aan het werk …

13 weetjes over de motor waar alleen Mazda nog in gelooft

3. Samenwerking Felix Wankel en NSU

In de jaren 50 is de eerste eenschijfs wankelmotor operationeel. Dankzij Wankels contact met de ontwikkelingschef van motor- en autofabrikant NSU, kan de motor getest worden in NSU-racemotoren.

4. Eerste auto met wankelmotor

Na een duurtestfase in een omgebouwde NSU Prinz vonden Wankel en NSU de motor in 1957 gereed voor zijn marktdebuut in een auto. NSU monteerde een eenschijfs wankelmotor in de snelste versie van de Prinz Spider.

13 weetjes over de motor waar alleen Mazda nog in gelooft
13 weetjes over de motor waar alleen Mazda nog in gelooft

5. Autofabrikanten in de rij voor 'motor van de toekomst'

NSU en Felix Wankel sloten een overeenkomst, die inhield dat Wankel 40 procent van alle licentieovereenkomsten zou krijgen. Dat legde hem geen windeieren, want de autofabrikanten stonden in de rij voor zijn uitvinding - 'de motor van de toekomst'. Niet alleen Mazda, maar ook Mercedes, General Motors en Citroën.

6. NSU Ro 80 en Mazda Cosmo

De beroemdste auto met wankelmotor is ongetwijfeld de NSU Ro 80, die het in 1967 schopte tot Auto van het Jaar. Hij had een tweeschijfs wankelmotor, net als de Mazda Cosmo Sport uit hetzelfde jaar.

13 weetjes over de motor waar alleen Mazda nog in gelooft
13 weetjes over de motor waar alleen Mazda nog in gelooft

7. 30.000 km garantie

NSU gaf 30.000 km garantie op de motor van de Ro 80, een unicum in die tijd. Het kostte het bedrijf uiteindelijk de kop, want door haperende motorafdichtingen betaalde NSU zich blauw aan de garantiekosten.

8. Wankelmotor omgedoopt tot rotatiemotor

Mede vanwege de slechte naam die de wankelmotor door de Ro80 kreeg, doopte Mazda hem om tot 'rotatiemotor'.

9. Futuristische Mercedes met wankelmotor

Mercedes monteerde een wankelmotor in het studiemodel C111 (1969). Maar al in 1971 trok de fabrikant de stekker uit de ontwikkeling van de motor; het lukte simpelweg niet om hem meer dan 100.000 km te laten meegaan.

13 weetjes over de motor waar alleen Mazda nog in gelooft

10. Citroën verliest miljoenen aan wankelproject

Citroën hield langer hoop dan Mercedes. Na een uitgebreide testfase met de M35 (een Ami 8 Coupé) nam het in 1973 de GS Birotor in productie. Er werden slechts 847 verkocht. Het mislukte wankelproject kostte Citroën vele miljoenen.

14 weetjes over de motor waar alleen Mazda nog in gelooft
13 weetjes over de motor waar alleen Mazda nog in gelooft

11. Lada's met wankelmotor voor politie en KGB

Zelfs Lada mengde zich in het wankel-gedruis en bouwde doodgewoon ogende modellen met tweeschijfs wankelmotor voor de politie en de KGB. De laatste wankel-Lada was een Samara die een topsnelheid van 190 km/h bereikte. In 2001 vonden ook de Russen het welletjes.

12. Twee miljoen Mazda's met rotatiemotor

Mazda hield het aanvankelijk vol tot 2012 en produceerde zo'n twee miljoen auto's met wankel- ... eh ... rotatiemotor. De laatste - tot de introductie van de MX-30 R-EV in 2023 - was de RX-8. Net als zijn moderne opvolger, had de vierdeurs sportwagen suicide doors achter.

13 weetjes over de motor waar alleen Mazda nog in gelooft
13 weetjes over de motor waar alleen Mazda nog in gelooft

13. Succesvolle RX-7

De meest succesvolle rotatie-Mazda was de RX-7, waarvan drie generaties uitkwamen. De jongste editie (met dubbele turbo!) kende ook op het circuit de nodige successen.

14 weetjes over de motor waar alleen Mazda nog in gelooft
14 weetjes over de motor waar alleen Mazda nog in gelooft
13 weetjes over de motor waar alleen Mazda nog in gelooft

14. Nederlandse motorfiets met wankelmotor

Het Nederlandse motormerk Van Veen kwam in 1977 met de OCR 1000. De wankelmotor van de peperdure machine was afkomstig van Comotor, een dochteronderneming van Audi-NSU en Citroën.

Gert Wegman
Door Gert Wegman

Speelt al zijn leven lang met auto’s en taal, en wordt daar sinds 1989 nog voor betaald ook. Werkte ooit voor de industrie, maar is in 2002 ‘overgelopen’ naar de media. Dol op turbo’s, eigenzinnige auto’s en klassiek motorgegrom, gefascineerd door de stille kracht van EV’s. Lees meer »

Voor jou geselecteerd

Wekelijks autoplezier in je mailbox?

  • ✓ Mis geen belangrijk autonieuws
  • ✓ Exclusieve verhalen alleen voor jou
  • ✓ Speciale kortingen en acties