Volvo en de elektrische auto: hoe de liefde pas laat opbloeide

Vraag een automerk naar zijn toekomststrategie en elk merk zal je een ander antwoord voorschotelen. Volvo deed de diesel bijvoorbeeld in de ban en ís juist in de ban van de plug-in hybride. Het merk ziet zichzelf graag als veilig en schoon. Geen Volvo kan meer harder rijden dan 180 km/h. Tenminste, het kán wel, maar Volvo schroeft een begrenzer op elk model dat harder kan. Het merk wil bovendien klimaatneutraal zijn in 2040.

Lees ook 3 goedkope verzekeraars voor je nieuwe elektrische auto

Oude Nokia’s

Twintig jaar is een eeuwigheid, als je je realiseert dat in het jaar 2000 de Nokia 3310 net was doorgebroken. De CEO van nu zit in 2040 tevreden voor zijn Zweedse houten buitenhuisje van zijn pensioen te genieten. Als de milieudoelstellingen dan niet zijn gehaald, kan hij er niets meer aan doen. Daarom willen we van Volvo weten wat ze op korte termijn gaan doen: hoe kijkt het merk aan tegen de wereld in 2025? We vragen het Anders Kärrberg, Head of Global Sustainability. Hij is de man die waakt over Volvo's duurzaamheid. Dat is saillant. Google je zijn naam, dan kom je al snel uit bij artikelen uit 2012, waarin hij aankondigde dat Volvo voorlopig zou stoppen met de productie van elektrische auto's …

Actie

De vernieuwde Volkswagen ID.4

Ontdek onze krachtige, volledig elektrische SUV met een rijbereik tot 572* km.
En dat voor een vriendenprijs!

Bekijk nu

Volvo C30 Electric

Volvo is, ondanks zijn groene imago, tot nu toe geen voorloper met zijn elektrische modellen. In 2010 werd de C30 Electric geïntroduceerd. Er werden maar 250 exemplaren gebouwd. De elektrische auto was nog lang niet aan zijn doorbraak toe, dachten ze in Göteborg. Anders Kärrberg zei destijds: "Wij denken dat het marktaandeel van de elektrische auto in 2020 met moeite 1 procent haalt."

Elektrische XC40 actieradius

Kärrberg doelde op de nieuwverkopen in Europa. De Europese Unie ging uit van 3 tot 4 procent en dat lijkt een realistischer inschatting. Vorig jaar was het aandeel van elektrische auto's 2,5 procent, maar de populariteit stijgt snel, nu tal van landen (waaronder Duitsland) aantrekkelijke financiële prikkels hebben gecreëerd voor de autokopers.

In Nederland - een land waar Volvo bovengemiddeld populair is - ligt het percentage veel hoger dan het Europese gemiddelde: het eerste halfjaar van 2020 was 13 procent van de nieuw verkochte auto's elektrisch. Pas nu, met de XC40 Recharge P8 AWD, kan Volvo zijn klanten een nieuw elektrisch model aanbieden. De in Gent gebouwde XC40 heeft hetzelfde accupakket als Tesla-killer Polestar 2, met een bruikbare capaciteit van 75 kWh. De actieradius van de Volvo XC40 Recharge P8 is 400 kilometer. Nog in oktober 2020 staan de eerste auto's in de Nederlandse showroom.
De prijs van de elektrische Volvo XC40 is 59.900 euro. 

Tot 2025 elk jaar een elektrische Volvo

Anders Kärrberg geeft nu toe dat hij in 2012 te pessimistisch was. Volvo heeft zichzelf in de tussentijd opnieuw uitgevonden, zegt hij. "Duurzaamheid en elektrificatie is nu de enige weg." Kärrberg belooft een inhaalslag: tot en met 2025 verschijnt elk jaar een nieuw volledig elektrisch model, in dat jaar moet de helft van alle nieuw gebouwde Volvo's volledig elektrisch zijn.

Elektrische auto en accu's

Aan de productie van elektrische auto's kleven ook nadelen. Over het ethische aspect van de accuproductie, die noodzakelijk is voor de elektrische auto, zijn veel schrijnende verhalen te vinden. In Congo wordt bijvoorbeeld kobalt gewonnen, een belangrijk onderdeel van een accu.

Het werk in de mijnen vindt plaats onder slechte omstandigheden en er komt kinderarbeid voor. Hoe blijft een automerk hier weg van? "We willen ethisch verantwoord zijn bij de delving van kobalt en lithium. Volvo koopt de accu's in bij bedrijven die verantwoord de grondstoffen voor de accuproductie delven", zegt Kärrberg. "Via blockchain-versleuteling kunnen we precies nagaan hoe de grondstoffen zijn gewonnen, getransporteerd en in de auto verwerkt. De lithium in onze accu's halen we uit afgedankte laptops en smartphones."

Elektrische auto’s en groene stroom

De energie die het kost om een accupakket te maken, is een ander heikel punt. Een elektrische auto heeft tijdens het productieproces een grotere impact op het milieu dan een auto op benzine of diesel. Het gaat om 11 tot 12 ton CO2 per auto, ten opzichte van 6 of 7 ton voor een auto met verbrandingsmotor. De ADAC (de Duitse ANWB) berekende dat met de energiemix in Duitsland in 2018, een elektrische auto pas schoner is dan een nieuwe dieselmotor na 219.000 gereden kilometers.

Reden van het hoge omslagpunt is dat de Duitse stroom grotendeels uit kolencentrales komt, net als in Nederland. Laad je met groene stroom, dan bereik je het omslagpunt veel eerder. Zweden is een van de landen die daarmee voorop lopen. Het omslagpunt ligt volgens de ADAC dan al bij 40.000 kilometer. Een woordvoerder van Volvo Nederland weet te melden dat het werkt aan een oplossing, waarbij zijn klanten naar volledig groene stroom gaan.

Vervoer per trein, niet per boot

Voor het beperken van de transportkilometers koos het merk voor een simpele oplossing: naast de autofabrieken worden accufabrieken neergezet. In Gent, waar de (elektrische) XC40 wordt gebouwd, is dat bijvoorbeeld al gebeurd. De auto's worden vervolgens zoveel mogelijk per trein over de wereld vervoerd. Een in België geproduceerde XC40, gaat per trein naar China. Een reis van 10.000 kilometer in achttien dagen, die de uitstoot van CO2 tijdens het transport flink beperkt ten opzichte van transport via het water of met een vrachtwagen.

Ook de Europese auto's maken een treinreis: door te kiezen voor transport via het spoor heeft Volvo de CO2-uitstoot op de route tussen de fabriek in Gent en Italië met bijna 75 procent gereduceerd. Op een andere route van Gent naar Oostenrijk daalde de uitstoot met bijna de helft sinds de overstap op spoorvervoer.

Wat doe je met oude accu's?

Volvo streeft ernaar de autoproductie circulair te maken, wat wil zeggen dat elk onderdeel gebruikt kan worden voor een nieuw product. Wat gebeurt er bijvoorbeeld met de accu's nadat ze in de auto gebruikt zijn? Anders Kärrberg zegt dat ze een nieuwe bestemming krijgen. "Ze kunnen dienen als externe energieopslag bij openbare laadstations of bij laadpalen bij particulieren of bedrijven. De accu's worden opgeladen door middel van windenergie of zonne-energie. Daarmee kunnen de auto's snel en schoon worden opgeladen."

Plug-in hybride verdwijnt in 2030

De plug-in hybride is volgens Volvo geen duurzaam concept, maar een tussenoplossing. Benzinerijders vinden de stap naar een elektrische auto te groot vanwege de prijs en de actieradius, maar kunnen vast wennen aan elektrische aandrijving. Nog belangrijker: hoe groter de actieradius van elektrische auto's wordt, des te kleiner de relevantie van plug-in hybrides. Marktonderzoeksbureau ID TechEx verwacht dat de plug-in hybride in 2030 uit de prijslijst is verdwenen.

Dat automerken ze nu massaal aanbieden, heeft deels te maken met de EU-richtlijnen voor de uitstoot van CO2. Het gemiddelde van alle verkochte modellen mag niet hoger liggen dan 95 gram, anders krijgen merken een forse boete. De XC40 Recharge T4 en T5 Plug-in hybrid stoten volgens WLTP-normen een bescheiden 42 gram CO2 uit. Hoe meer verkochte plug-in hybrides, hoe beter …

2,5 miljoen elektrische auto’s in 2020

Anders Kärrberg hoor je niet meer zeggen dat de elektrische auto toekomstmuziek is. In zijn verdediging: de verkoop van elektrische auto's lag in 2011 wereldwijd op 50.000 stuks. Voor 2020 is de voorspelling 2,5 miljoen. Dat is 50 keer zo veel …

Dit verhaal verscheen eerder in ons magazine Auto Review. Nieuwsgierig?  Probeer eens een nummer en bestel Auto Review online!

Lees ook Werkt Polestar aan een elektrische Volvo P1800?